„Polaków trzeba nauczyć, kto tu jest panem!”

Lata II wojny światowej odcisnęły na Pomorzu tragiczne piętno. Wobec mieszkańców tego obszaru, który został wcielony do III Rzeszy i funkcjonował jako Okręg Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie, z pełną bezwzględnością wdrożono założenia germanizacji totalnej. Nowa polityka nazistowska przewyższyła swoją brutalnością dziewiętnastowieczny Kulturkampf. Słowa namiestnika okręgu Alberta Forstera: „Polaków trzeba nauczyć, kto tu jest panem!”, wypowiedziane w Bydgoszczy 11 października 1939 r., dobitnie dowodzą, że celem Niemców była eliminacja Polaków i Żydów oraz całkowite zniemczenie tych terenów. W innym przemówieniu Forster zapowiedział: „Polakom i elementom niepewnym – żadnych praw!”. Efektem były masowe zbrodnie, grabież majątku, akcja przesiedleńcza, powszechny ucisk mieszkańców i walka z każdym przejawem polskiej kultury.
Niniejsza publikacja stanowi efekt obrad ogólnopolskiej konferencji naukowej „«Niemcy, w ręce wasze oddaję Polaków, musimy ten naród wytępić…». Polityka germanizacyjna niemieckich władz okupacyjnych na Pomorzu Gdańskim 1939–1945”, która odbyła się w Gdańsku 25–26 października 2022 r. W jej trakcie przedstawiciele różnych środowisk naukowych zaprezentowali swoje najnowsze ustalenia dotyczące niemieckiej polityki germanizacyjnej oraz przedstawili aktualny stan wiedzy i najnowsze postulaty badawcze w tej dziedzinie. Pomimo upływu blisko osiemdziesięciu lat od zakończenia wojny zagadnienie to wciąż wymaga dalszych badań.