Kategorie i funkcje społeczne kultury w perspektywie historycznej

Książka zawiera rozważania na temat kilkunastu aspektów funkcjonowania kultury w rożnych epokach historycznych, zajmuje się rolą kultury jako czynnika tworzącego historię społeczną wraz z jej mentalnymi implikacjami. Temat jest zbyt szeroki, aby go w pełni zamieścić w jednym studium, dlatego musiałam dokonać wyboru. Jest on oczywiście, jak każdy tego typu zabieg, arbitralny. Pominięto ważne zagadnienia, na przykład miejsce w kulturze książki i księgozbiorów (twórcy i odbiorcy, użytkownicy), kwestie roli rytuału w kształtowaniu i rozwoju kultur, relacja między prawem a obyczajem, problematyka domu w aspekcie jego zależnej od miejsca i czasu architektury, a także jego znaczenie w życiu człowieka. Zawarte w książce teksty wymienione w spisie rozdziałów z pewnością nie wyczerpują tematu kategorii i funkcji kultury, jednak wskazują i analizują ważne jego wątki, pobudzając być może do dalszej refleksji.

Profesor dr hab. Maria Bogucka, członek czynny Polskiej Akademii Umiejętności, honorowy członek Polskiego Towarzystwa Historycznego i Międzynarodowej Komisji Dziejów Miast, doktor h.c. Uniwersytetu Gdańskiego, laureatka wielu nagród polskich i zagranicznych, podsumowuje w tej książce swoje wieloletnie badania, prezentując rolę kultury w dziejach i różne formy jej oddziaływania na rozwój społeczeństwa. Od definicji kultury przechodzi do analizy jej kategorii, a zwłaszcza relacji między kulturą „wysoką”, uczoną a ludową, masową, która przekształcając się w popkulturę ery technizacji i globa1izacji, zatraca swą dawną pozytywną misję.