Figury podróży Hesse, Eliade, Jung, Levi-Strauss – w drodze do Indii i z powrotem

W monografii przedstawiono relację pomiędzy doświadczaniem podróży w jej fizycznym aspekcie a praktykami pisarskiego opracowywania doświadczenia. Autorka dostrzega w narracjach Hermanna Hessego, Claude’a Lévi-Straussa, Mircei Eliadego i Carla Gustava Junga charakterystyczne dla tych pisarzy figury – magiczne mosty, trójkąt, labirynt i mandalę. Pomagają one wyrazić sens odbytych przez nich podróży do Indii, wypełniając treścią topos drogi.

Podróż na Wschód… droga do Indii… Zobaczmy ją w chwili, gdy zaistniała – w wyobraźni, w planach, w realnej przestrzeni, a także w tekście… Niosła wiele doznań; jedynie ich część mogła zostać przetworzona
intelektualnie i artystycznie.

Nie jest to jednak książka o ogólnie rozumianych podróżach do Indii; jej bohaterami stają się autorskie
figury myślenia, działania i pisania, aktywne także w narracyjnym opracowywaniu doświadczenia. Magiczne mosty Hessego, labirynt Eliadego, mandala Junga i trójkąt Lévi-Straussa – te figury wyprowadzone z tekstów poszczególnych autorów – a więc „wykonane” z różnych materii – w sposób nieunikniony prezentują się jako pochodzące z różnych porządków. Każda z nich pracuje inaczej, gdyż w odmienny sposób wyłoniła się z treści życiowych podróżnika. Dają wgląd w specyfikę podróżniczego kontaktu ze światem i wydobywają modusy jego konceptualizowania. Pomagają też dojrzeć to, co staje się sensem odrzuconym. Ujmowane łącznie, pokazują, jak elastyczna pod względem sensotwórczym jest antropologicznie rozumiana droga.

*********

The Figures of a Journey. Hesse, Eliade, Jung, Levi-Strauss – on the Way to India and Back

The monograph explores the relation between experiencing a journey in its physical aspect and the practice of its literary rendering. In the narratives of Herman Hesse, Claude Lévi-Strauss, Mircea Eliade and Carl Gustav Jung the author sees the figures characteristic of these authors: magic bridges, a triangle, a labyrinth and a mandala. They help express the meaning of the authors’ travels to India, giving substance to the topos of a journey.

*********

Prof. dr hab. Anna Wieczorkiewicz – profesor nauk humanistycznych, absolwentka filologii polskiej oraz etnologii i antropologii kulturowej na Uniwersytecie Warszawskim, profesor zwyczajny Zakładu Antropologii Politycznej i Ekonomicznej w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej UW. Swoje projekty badawcze realizowała też w ramach stażów i grantów na uniwersytetach zagranicznych (m.in. New School University w Nowy Jorku, Uniwersytet Stanowy w San Diego, uniwersytety w Leicester, Sztokholmie, Mediolanie, Kopenhadze, School of Social Science Research w Amsterdamie). Jej badania sytuują się na pograniczu antropologii, literaturoznawstwa, filozofii i socjologii. Autorka książek: Wędrowcy fikcyjnych światów. Rycerz, pielgrzym i włóczęga (1997), Muzeum ludzkich ciał. Anatomia spojrzenia (2000), Apetyty turysty. O podróżniczych kontaktach ze światem (2008), Monstruarium (2009), Czarna kobieta na białym tle. Dyptyk biograficzny (2013). Publikowała też liczne artykuły w pracach zbiorowych oraz czasopismach naukowych.