Dostojewski. Konflikt i niespełnienie

W świecie wielkich bohaterów Dostojewskiego, który wyłania się z kart prezentowanej książki, nie ma miejsca na ciszę, afirmację status quo czy światopoglądową pewność. Rozpadowi ulegają w nim wszelkie tradycyjne podziały aksjologiczne oraz gotowe, moralne i religijne prawdy o człowieku. Rozdarte, płonące postacie angażują się tu w konwulsyjne dysputy, jak gdyby każda chwila ich życia była ostatnią, w której muszą albo rozwikłać dręczącą ich zagadkę, albo ulec zagładzie. Ale na rozwiązanie nigdy nie starcza im czasu. Gdyby jednak bohater Dostojewskiego załagodził targający nim konflikt i dostąpił spełnienia, przestałby być sobą, zgasłby, stając się taki jak „wszyscy”. On jednak nie jest w stanie osiągnąć satysfakcji, nie znajduje pocieszenia ani w apriorycznej pewności istnienia Boga, ani też nie umie dokonać „skoku” w wiarę. Może jedynie z rozpaczą konstatować swój paradoksalny – świadczący zarazem o ludzkiej autentyczności – status bolesnego wychylenia ku wiecznie oddalającemu się ukojeniu…



Autor dokonuje rewizji tradycyjnych interpretacji twórczości Dostojewskiego, oferując wielość przenikliwych, a zarazem niepokojących odczytań, które pogłębiają recepcję dzieł autora Zbrodni i kary oraz skłaniają do refleksji o charakterze egzystencjalnym.

Michał Kruszelnicki – filolog, doktor filozofii, adiunkt w Dolnośląskiej Szkole Wyższej we Wrocławiu. Autor m.in.: Oblicza strachu. Tradycja i współczesność horroru literackiego (2003, 2010); Tradycja kulturowo-literacka i symbolika w Mistrzu i Małgorzacie Michaiła Bułhakowa (2004); Drogi francuskiej heterologii (2008) oraz wielu innych prac z zakresu filozofii, literaturoznawstwa i psychologii analitycznej. Redaktor monografii Studia z posthumanistycznej filozofii podmiotu (2008), Nietzsche i romantyzm (2013).