Prezentowana książka jest próbą charakterystyki (zarysem działalności) Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Oławie w latach 1945–1956. Konstrukcyjnie składa się z trzech części. W rozdziale pierwszym omówiono charakterystykę powiatu oławskiego w okresie powojennym. Przedstawiono w nim walki na terenie powiatu oławskiego w styczniu 1945 r., proces tworzenia administracji państwowej, stosunki ludnościowe, organizację oświaty i opieki zdrowotnej oraz rolę Kościoła rzymskokatolickiego w budowaniu tożsamości polskiej na Ziemiach Zachodnich. Jakkolwiek ta część pracy nie wiąże się bezpośrednio z działalnością Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Oławie, tym niemniej jest konieczna dla ukazania tła rodzącej się polskiej administracji, a przede wszystkim złożoności przejęcia władzy przez komunistów.
Rozdział drugi został poświęcony strukturze organizacyjnej i kadrom Urzędu. W tej części pracy starano się przedstawić zmiany strukturalne Powiatowego Urzędu Bezpieczeń­stwa Publicznego w Oławie oraz sylwetki zatrudnionych w nim funkcjonariuszy. Najwięcej informacji biograficznych dostarczyły akta personalne. Zawierają one odręcznie napisane życiorysy, opinie przełożonych, wnioski awansów oraz charakterystyki osobowe. Ze wzglę­du na braki w dostępnej dokumentacji archiwalnej oraz liczne błędy w zapisach kwestiona­riuszy akt, informacji w nich zawartych nie można traktować bezkrytycznie. W interpretacji i analizie danych konieczne jest zrozumienie procesu ich wytwarzania, kontekstu historycznego, a także wydobycia informacji wynikających z pośrednich źródeł historycznych. (…)
W rozdziale trzecim omówiono główne kierunki działalności Urzędu. Przyjęto w nim porządek chronologiczny, tj. historię działalności Urzędu Bezpieczeństwa od chwili jego powstania w kwietniu 1945 r., aż do przekształcenia go w Referat Służby Bezpieczeństwa przy Komendzie Powiatowej Milicji Obywatelskiej w Oławie w grudniu 1956 r. Jednocześnie ze względu na braki w dokumentacji archiwalnej z lat 1945–1949 pewna część zagadnień nie doczekała się szczegółowej analizy, starano się jednak zasygnalizować ważniejsze rozpracowania i sprawy.